مجله شادابتور شادابتور
به گل نشستن کوسه‌ی کمیابِ دهان‌گنده در فیلیپین
چند روز پیش یک کوسه‌ی دهان‌گنده‌ی چهار و نیم متری در سواحل فیلیپین به گل نشست، گونه‌ای که تا کنون تنها ۶۰ بار توسط انسان‌ها دیده شده است. تا پیش از سال ۱۹۷۶ هیچ کس حتی نمی‌دانست چنین جانداری وجود دارد تا این که یکی از این کوسه‌ها، گونی شنی که توسط یک کشتی به عنوان لنگر استفاده می‌شد را در سواحل هاوایی بلعید. دانشمندان هم به اندازه‌ی خدمه‌ی کشتی متعجب شده بودند چرا که این موجود عجیب علیرغم شباهتی که به کوسه‌نهنگ و کوسه‌ی استراحت‌کننده داشت، که هر دو گیاهخوار هستند، کاملاً ناشناخته بود.
کوسه‌ی دهان‌گنده هم مثل کوسه‌نهنگ و کوسه‌ی استراحت‌کننده، کوسه‌ی پلانکتون‌خواری است که با استفاده از دهان بزرگش می‌تواند پلانکتون و عروس‌دریایی مورد نیازش را ببلعد و زیست‌شناسان دریایی معتقدند که خطوط زیست‌تابی و خاصیت بازتاب دهندگی نور در دهان این کوسه، برای جذب طعمه به کار می‌رود. اما تعداد بسیار اندک دفعاتی که انسان‌ها این ماهی را مشاهده کرده‌اند، همچنان موجب شگفتی زیست‌شناسان دریایی می‌شود و حدس می‌زنند شاید به این دلیل باشد که دهان‌گنده‌ها به محل رفت و آمد انسان‌ها یا محل‌های ماهیگیری سر نمی‌زنند و بیشتر وقت خود را در اعماق می‌گذرانند.
بیشتر رویارویی‌های این کوسه با انسان‌ها که عمدتاً در اثر افتادن تصادفی آن‌ها به تور ماهیگیران بوده، در فیلیپین، ژاپن و تایوان رخ داده گرچه حتی در کالیفرنیا و سنگال هم دیده شده‌اند. یکی دیگر از نکات عجیبی که در مورد این کوسه وجود دارد این است که تا کنون هیچ دهان‌گنده‌ی متوسطی دیده نشده و همه‌ی آن‌ها یا کوسه‌های بالغ ۴ و ۵ متری یا بچه‌های ۲ متری بوده‌اند (بزرگترین دهان‌گنده‌ای که تا کنون دیده شده ۵.۷ متر و در سواحل تایوان بوده است).
کریستوفر بِرد، جانورشناس و زیست‌شناس دریایی، در این باره می‌گوید:
پنهان بودن این ماهی در هاله‌ای از رمز و راز از یک سو نشان می‌دهد هنوز نکات بسیاری هست که در مورد جان‌داران دریایی نمی‌دانیم و از سوی دیگر مانع از گسترش ناخواسته‌ی اطلاعات و محبوبیت این ماهی‌های بی‌نظیر نزد کسانی می‌شود که حاضرند مبلغ هنگفتی برای فیله‌ی کوسه‌ای نایاب به عنوان شام بپردازند.
